Konsultacje społeczne: Jak rozwijać konsultacje społeczne w Krakowie?
Prezydent miasta zaprasza mieszkanki i mieszkańców Krakowa, organizacje pozarządowe oraz inne uprawnione podmioty do udziału w trwających od 3 listopada do 28 listopada 2025r. konsultacjach społecznych w sprawie projektu uchwały w sprawie zasad i trybu przeprowadzania konsultacji z mieszkańcami Gminy Miejskiej Kraków oraz z Krakowską Radą Działalności Pożytku Publicznego lub organizacjami pozarządowymi i podmiotami, o których mowa w art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie projektów aktów prawa miejscowego w dziedzinach dotyczących działalności statutowej tych organizacji.
Cel konsultacji
Po siedmiu latach obowiązywania obecnej uchwały dotyczącej konsultacji społecznych w Krakowie nadszedł czas na jej odświeżenie. Przez ten czas miasto zdobyło wiele doświadczeń, które pokazują, że mieszkańcy chcą mieć większy wpływ na decyzje dotyczące ich najbliższego otoczenia – dzielnicy, osiedla, ulicy. Dlatego proponuje się nowe tryby konsultacji: Małe Konsultacje i referenda dzielnicowe, ale również wprowadza się szereg drobniejszych zmian usprawniających proces prowadzenia, raportowania i monitorowania konsultacji społecznych.
Małe Konsultacje to elastyczny, odformalizowany tryb dialogu, który pozwala na szybkie i precyzyjne reagowanie na lokalne potrzeby, angażując osoby bezpośrednio zainteresowane daną sprawą. Z kolei referendum dzielnicowe wzmacnia podmiotowość dzielnic i ich mieszkańców, umożliwiając demokratyczne rozstrzyganie istotnych kwestii lokalnych. Obie formy mają na celu przybliżenie procesu decyzyjnego do społeczności, zwiększenie dostępności tych mechanizmów, skrócenie czasu podejmowania decyzji oraz lepsze dopasowanie form dialogu do skali i charakteru lokalnych spraw.
1. Co jest celem nowej uchwały o konsultacjach społecznych?
Chcemy, by mieszkańcy Krakowa mieli realny wpływ na decyzje dotyczące ich dzielnicy i najbliższego otoczenia. To inwestycja w demokrację lokalną i kulturę współodpowiedzialności.
2. Jakie są najważniejsze nowe narzędzia dialogu?
Dwa kluczowe rozwiązania to małe konsultacje – uproszczony tryb konsultacji w sprawach lokalnych – oraz referendum dzielnicowe, czyli głosowanie w ważnych kwestiach dotyczących konkretnej dzielnicy.
3. Czym są małe konsultacje?
To szybki i prosty sposób zasięgania opinii mieszkańców w sprawach lokalnych – np. zagospodarowania skweru, organizacji ruchu czy małej architektury. Od „zwykłych” konsultacji odróżniać je będzie przede wszystkim krótszy czas trwania i możliwość zastosowania mniej formalnych sposób zbierania opinii, np. w mediach społecznościowych.
4. Kto może wystąpić o ich przeprowadzenie?
Rada Dzielnicy może samodzielnie zadecydować o ich przeprowadzeniu, jeżeli tylko zabezpieczy środki finansowe na ten cel. Ponadto wniosek o przeprowadzenie małych konsultacji może złożyć grupa 20 mieszkańców danej dzielnicy lub 4 organizacje pozarządowe. Wnioski te rozpatrywać będzie Prezydent.
5. Czym jest referendum dzielnicowe?
To nowy, pionierski w skali Polski mechanizm pozwalający mieszkańcom dzielnicy podejmować decyzje w najważniejszych sprawach lokalnych. Dotychczasowe przepisy pozwalały tylko na przeprowadzenie referendum w skali całego miasta, nowa uchwała pozwoli przenieść ten mechanizm demokracji bezpośredniej na dzielnice. Najważniejsze zasady czyli: głosowanie na kartach w wyznaczonych punktach oraz 30% próg frekwencji konieczny do uznania referendum za ważne – będą takie same na poziomie dzielnicowym jak i miejskim.
6. Kto będzie mógł zainicjować referendum?
Prezydent, Rada Miasta, Rada Dzielnicy lub grupa 10 proc. mieszkańców danej dzielnicy. Mieszkańcy będą mieć możliwość powołania komitetu inicjatywy referendalnej, który odpowiedzialny będzie za przygotowanie propozycji pytań oraz zbiórkę podpisów poparcia wniosku. Rozpatrzenia wniosku i ostatecznego zatwierdzenia treści pytań dokonywać będzie Prezydent.
7. Jakie sprawy będzie można rozstrzygać w referendum?
Dotyczące inwestycji i inicjatyw finansowanych z budżetu dzielnicy lub innych ważnych kwestii lokalnych – zgodnych ze strategiami miasta i obowiązującym prawem.
8. Czy Kraków jest pierwszym miastem w Polsce, które wprowadza takie rozwiązania?
Tak. To pierwsza w Polsce uchwała, która systemowo reguluje małe konsultacje i referenda dzielnicowe. Kraków chce być liderem w dziedzinie partycypacji obywatelskiej.
9. Kiedy nowe przepisy mogą wejść w życie?
Po zakończeniu konsultacji społecznych i przyjęciu uchwały przez Radę Miasta – prawdopodobnie na początku przyszłego roku.
10. Czy te zmiany będą kosztowne?
Nie. Małe konsultacje nie wymagają znaczących nakładów. Referendum dzielnicowe będzie finansowane z budżetu miasta w ramach środków danej dzielnicy, ale może odbywać się tylko raz w roku (w danej dzielnicy).
11. Jak mieszkańcy dowiedzą się o możliwości przeprowadzenia małych konsultacji lub referendum dzielnicowego?
Zadbamy o prostą i dostępną komunikację. Informacje będą publikowane na miejskich stronach internetowych, w mediach społecznościowych, w biuletynach dzielnicowych, a także przez aplikację mKrakow. Zależy nam, by każdy mieszkaniec wiedział, że ma realny wpływ na decyzje podejmowane w jego otoczeniu.
W ramach konsultacji zaplanowano:
- Otwarte spotkanie konsultacyjne: 17 listopada 2025 r., w godz. 17:00–19:00 w Klastrze Innowacji Społeczno-Gospodarczych 20.22, ul. Zabłocie 22, sala konferencyjna.
- Telefoniczne i stacjonarne dyżury eksperckie w siedzibie Referatu ds. Partycypacji i Dialogu ul. Zabłocie 22, pok. 13 oraz pod numerem tel. 12 323 31 44, w następujących terminach:
- 14 listopada 2025 r. w godzinach 8:00–15:00
- 21 listopada 2025 r. w godzinach 16:00–18:00
- Zbieranie wniosków, uwag i propozycji za pośrednictwem formularza konsultacyjnego dostarczonych w terminie do dnia 28 listopada 2025 r. w następujący sposób:
- pocztą elektroniczną na adres konsultacje@um.krakow.pl podając w temacie „Konsultacje uchwała o konsultacjach”;
- pocztą tradycyjną na adres siedziby Wydziału Dialogu, Konsultacji i Kontaktu Obywatelskiego Aleja Powstania Warszawskiego 10, 31–541 Kraków, z dopiskiem „Konsultacje uchwała o konsultacjach”;
- osobiście lub wypełnionych na miejscu w siedzibie Wydziału Dialogu, Konsultacji i Kontaktu Obywatelskiego Aleja Powstania Warszawskiego 10, 31–541 Kraków, w godzinach 7:30–15:30 oraz siedzibie Referatu ds. Partycypacji i Dialogu ul. Zabłocie 22, 30-701 Kraków w godzinach 7:30–15:30;
- przesłanych przez Elektroniczną Platformę Usług Administracji Publicznej (ePUAP) z dopiskiem: „Konsultacje uchwała o konsultacjach”.
Pliki do pobrania:
- Projekt uchwały Rady Miasta Krakowa w sprawie zasad i trybu przeprowadzania konsultacji
- Formularz konsultacyjny
Zapraszamy do udziału w konsultacjach!
Konsultacje prowadzone są przez Wydział Dialogu, Konsultacji i Kontaktu Obywatelskiego: ul. Zabłocie 22, 30-701 Kraków na podstawie uchwały nr CXI/2904/18 Rady Miasta Krakowa z dnia 26 września 2018 r. w sprawie zasad i trybu przeprowadzania konsultacji z mieszkańcami Gminy Miejskiej Kraków oraz z Krakowską Radą Działalności Pożytku Publicznego lub organizacjami pozarządowymi i podmiotami, o których mowa w art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie projektów aktów prawa miejscowego w dziedzinach dotyczących działalności statutowej tych organizacji.
