Znamy laureatki Nagrody im. Kazimiery Bujwidowej
Grażyna Fijałkowska, Cecylia Malik, Elżbieta Penderecka, Agata Teutsch – to krakowianki, które zostały laureatkami Nagrody im. Kazimiery Bujwidowej. Z rąk prezydenta miasta otrzymały statuetki za postawę, zaangażowanie i dokonania, które miały znaczący wpływ na otoczenie.
– To pierwsza edycja tej nagrody w historii naszego miasta, która celebruje wyjątkowe krakowianki. Tym wyróżnieniem chcemy docenić kobiety, które zmieniają lokalne społeczności – mówiła podczas otwarcia gali w czwartek wieczorem Nina Gabryś, pełnomocniczka prezydenta miasta Krakowa ds. polityki równościowej, która jest jednocześnie pomysłodawczynią ustanowienia tej nagrody.
Do nagrody zostało zgłoszonych aż 50 osób, a wybór nagrodzonych odbywał się poprzez głosowanie. Kapituła przy wyborze kandydatek do Nagrody im. Kazimiery Bujwidowej uwzględniała w szczególności znaczący wpływ na otaczającą rzeczywistość oraz dziedzinę działalności, zaangażowanie w pracę na rzecz równouprawnienia, efekty i zakres działań oraz innowacyjność i różnorodność podejmowanych prac.
– Jeżeli popatrzymy na historię Krakowa, ale także świata to ten świat zawsze był bardziej męski. Rola kobiet z biegiem lat wzrastała i odgrywały coraz większą rolę w życiu społecznym, artystycznym, politycznym. Teraz są we wszystkich dziedzinach, nazywamy ich nazwiskami ulice, skwery, mamy także nagrodę im. Kazimiery Bujwidowej. Jesteśmy w specyficznej sytuacji politycznej, w której kobiety odgrywają znaczącą rolę, jako matki żołnierzy walczących na wojnie, obserwujemy je jak na co dzień opiekują się dziećmi, wreszcie możemy je zobaczyć jako wolontariuszki, które niosą pomoc bliźnim z Ukrainy – mówił w trakcie wręczenia nagród Prezydent Miasta Krakowa Jacek Majchrowski.
Krakowianki są siłą miasta – to hasło towarzyszyło nie tylko temu wydarzeniu, ale także debacie, która odbyła się po oficjalnej części z udziałem nagrodzonych kobiet.
Nagroda im. Kazimiery Bujwidowej została uchwalona przez Radę Miasta Krakowa w grudniu 2021 roku, a tytuł przyznaje corocznie Prezydent Miasta Krakowa na wniosek Kapituły Nagrody za poprzedni rok kalendarzowy.
Ustanowienie tej nagrody to tworzenie silnej reprezentacji kobiet we wszystkich dziedzinach życia publicznego, wspierania kobiet w ich działaniach oraz walka z dyskryminacją ze względu na płeć.
Laureatki tegorocznej Nagrody im. Kazimiery Bujwidowej
Grażyna Fijałkowska była nauczycielką biologii w szkołach w Prokocimiu, m.in. w Szkole Podstawowej nr 61, 117, ZSI nr 4, Gimnazjum nr 29. Ukończyła cztery kierunki studiów podyplomowych: biologię, chemię, Nowoczesne Kierowanie i Zarządzanie Szkołą. Nauczanie było jej wielką pasją, której poświęcała się z pełnym zaangażowaniem dzieląc pracę zawodową z wychowywaniem córki Ani i syna Marka. Po zakończeniu kariery zawodowej, w 1998 roku została radną Miasta Krakowa i Dzielnicy XII Bieżanów-Prokocim. Od tego momentu jej pasją stała się działalność społeczna i samorządowa na rzecz Krakowa, a przede wszystkim jej „Małej Ojczyzny Prokocimia”. Od 1998 r. jest członkiem Towarzystwa Przyjaciół Prokocimia, od 2016 r. pełni funkcję wiceprezeski towarzystwa. Od 2010 r. jest wiceprezeską Klubu Sportowego Kolejarz–Prokocim. Jest też członkiem Kapituły Medalu „Zasłużony dla Prokocimia” i Stypendium Edukacyjnego im. Jerzmanowskich. Współorganizuje coroczną aukcję charytatywną na rzecz Stypendium Edukacyjnego im. Jerzmanowskich dla uzdolnionej młodzieży z Prokocimia. W 2017 r. była przewodniczącą Komitetu Organizacyjnego 650-lecia Prokocimia, a w 2021 współorganizatorką uroczystości 100–lecia Klubu Sportowego Prokocim.
Cecylia Malik jest artystką wizualną, performerką, malarką, aktywistką, ekolożką. Studiowała na Wydziale Malarstwa ASP w Krakowie (dyplom w pracowni Leszka Misiaka) oraz podyplomowych studiach kuratorskich na UJ. Należy do najbardziej znanych artystek współczesnych, mieszkających i tworzących w Krakowie – ze względu na oryginalne i niezwykle skuteczne łączenie sztuki i aktywizmu. Jest krakowianką z urodzenia i podkreśla krakowskie źródła swojej twórczości, ale zasięg jej aktywności z roku na rok rozprzestrzenia się na całą Polskę. Jest inicjatorką lub autorką głośnych projektów artystycznych o dużym wydźwięku społecznym, m.in. Modraszek Kolektyw (2011), Warkocze Białki (2013), Chciwość Miasta (2014), Matki Polki na Wyrębie (od 2017), Siostry Rzeki (od 2017). Otrzymała ważne nagrody i wyróżnienia, w tym prestiżową Nagrodę im. Katarzyny Kobro za rok 2018 m.in. „za śmiałe wychodzenie poza obszar sztuki w stronę aktywizmu oddanego potrzebom wszystkich istot żywych”.
Elżbieta Penderecka od blisko półwiecza to jedna z najbardziej wpływowych liderek opinii. Kreatorka i ambasadorka polskich artystek i artystów. Jako przewodnicząca Rady Programowej Festiwalu Kraków 2000 Europejskie Miasto Kultury promowała działalność interdyscyplinarnych reprezentantów branż kreatywnych umożliwiając im budowanie międzynarodowych karier. Od roku 2004 jako prezes Stowarzyszenia im. Ludwiga van Beethovena zarządza produkcją m.in. Wielkanocnego Festiwalu Ludwiga van Beethovena oraz impresariatem odpowiedzialnym za wspieranie karier wybitnych polskich twórców, m.in. Agaty Szymczewskiej, Aleksandry Kuls, Aleksandry Świgut. Za swoją dzielność kuratorską i menadżerską nagradzana prestiżowymi wyróżnieniami i odznaczeniami w kraju i zagranicą.
Agata Teutsch to krakowska aktywistka, trenerka antydyskryminacyjna i antyprzemocowa (WenDo), autorka opracowań dotyczących empowermentu, praw człowieka, przeciwdziałania dyskryminacji i przemocy, działań na rzecz równości i różnorodności. Od ponad 25 lat związana z organizacjami i grupami społeczeństwa obywatelskiego. Będąc w liceum została członkinią Towarzystwa Interwencji Kryzysowej w Krakowie i wolontariuszką w pierwszym hostelu dla kobiet doświadczających przemocy, mieszczącym się na osiedlu Krakowiaków. Współorganizowała w Krakowie Manifę. Jako członkini nieformalnej grupy Ulica Siostrzana współorganizowała pierwsze w Polsce letnie feministyczne obozy dla kobiet. W 2007 r. współzałożyła w Krakowie fundację Autonomia, której aktualnie prezesuje. Agata Teutsch koncentruje się na wzmacnianiu siły, odwagi, samodzielności myślenia i solidarności kobiet i dziewczynek oraz chłopców i mężczyzn - by miały i mieli moc do wyzwalania się oraz narzędzia do przeciwstawiania się manipulacjom, przemocy i dyskryminacji.
Wszystkie zgłoszone kandydatki do I edycji Nagrody im. Kazimiery Bujwidowej:
- Agata Jabłońska
- Agata Machnik-Pado
- Agata Teutsch
- Agnieszka Dauksza
- Agnieszka Król
- Agnieszka Pleti
- Agnieszka Szuścik
- Aldona Radomska-Paluchowska
- Aleksandra Budzyńska
- Aleksandra Samonek
- Alicja Szczepańska
- Alicja Zioło
- Ana Nowicka i Monika Kufel
- Aneta Pondo
- Anna Adamek-Baran
- Anna Kaszuba-Dębska
- Anna Malik
- Anna Płowiec
- Anna Szymańska-Klich
- Barbara Pasterak
- Beata Anna Symołon
- Bożena Boba-Dyga
- Bronisława Kufel-Włodek
- Cecylia Malik
- Elżbieta Penderecka
- Elżbieta Tomczyk-Miczka
- Grażyna Fijałkowska
- Iwona Demko
- Iwona Dopierała-Światłoń
- Joanna Budzowska
- Kamila Knap
- Katarzyna Frankiewicz-Burda
- Katarzyna Kobylarczyk
- Katarzyna Kubisiowska
- Katarzyna Marchewczyk
- Katarzyna Szczęśniak
- Łucja Kłańska-Kanarek
- Łucja Malec-Kornajew
- Ma Stęga
- Magdalena Mazik
- Małgorzata Markiewicz
- Małgorzata Trojańska
- Maria Amin
- Marta Nowaczyk-Łapińska
- Martyna Masztalerz
- Mirosława Morawska
- Niusia Karakulska
- Urszula Smok
- Weronika Wójcik
- Zofia Chmiel
Kazimiera Bujwidowa urodziła się w 1867 roku, działała w Krakowie na rzecz równouprawnienia kobiet i mężczyzn i do dziś pozostaje inspiracją. Walczyła z analfabetyzmem, ułatwiając dostęp do oświaty, szczególnie dziewczętom. Była propagatorką bezpłatnych czytelni dla dzieci i młodzieży. Przewodniczyła Krakowskiej Czytelni dla Kobiet – miejscu wspierającemu ruch emancypacyjny. Kazimiera Bujwidowa była jedną z prekursorek walki o prawa kobiet do studiów wyższych i stworzyła pierwsze gimnazjum dla dziewcząt z egzaminem maturalnym, a także angażowała się w walkę o prawo kobiet do głosowania w wyborach powszechnych.